Irena Fedorowicz– historyk literatury, absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego, lektor w Centrum Polonistycznym Uniwersytetu Wileńskiego. W 2002 r. w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie obroniła rozprawę doktorską pt. Czesław Jankowski (1857-1929) w życiu literacko-kulturalnym Wilna lat 1905-1029. Autorka wydanej w 2005 r. w Krakowie monografii o Czesławie Jankowskimoraz ok. 50 artykułów naukowych z zakresu literatury polskiej XIX i pocz. XX w., a także wileńskiego życia literacko-kulturalnego. Odbyła staże naukowe na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Warszawskim oraz w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. W 2004 r. została laureatką Nagrody Rektorskiej, przyznawanej przez Uniwersytet Wileński.

Adres e-mailowy: Irena.Fedorovic@flf.vu.lt

Zainteresowania naukowe: historia literatury polskiej XIX i pocz. XX w., litewsko-polskie więzi literackie, folklor polski

Wykładane przedmioty: historia literatury polskiej (romantyzm – Młoda Polska), współczesny jęz. polski (lektorat), analiza utworu literackiego, podstawy redagowania.

Udział w projektach:

(2011-2013) Jan Karłowicz - animator życia naukowego i kulturalnego przełomu XIX i XX w., (kierownik projektu M. Dawlewicz, Uniwersytet Wileński).

(2011) Przygotowanie książki„Studia dotyczące inwentarza starożytności archeologicznych Michała Brensztejna: dawne źródła i nowe perspektywy”(kierownik projektu Rasa Banytė,  Instytut Historii Litwy, Fundacja wspierania kultury, KRF-S-6692011.06.20)

(2009-2010) Słownik polskiej krytyki literackiej 1764-1918 (kierownik projektu prof. dr hab. Grażyna Borkowska, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa).

(2007-2009) Przygotowanie dydaktycznego słownika litewsko-polskiego(kierownik projektu Beata Piasecka, Uniwersytet Wileński).

(2006) Opracowywanie cyfrowe rękopisów WKL w warunkach globalizacji. Teoria, metodologia, praktyka (kierownik projektu dr Viktorija Ušinskienė, Uniwersytet Wileński).

(2004) Encyklopedia kultury pogranicza (kierownik projektu prof. dr hab. Tadeusz Bujnicki, Uniwersytet Jagielloński, Kraków).

(2003-2004) Encyklopedia Ziemi Wileńskiej. Literatura Ziemi Wileńskiej od XVI w. do 1945 r., (kierownik projektu prof. dr hab. Mieczysław Jackiewicz, Bydgoszcz-Olsztyn).

Publikacje

I.                   Monografia

W służbie ziemi ojczystej. Czesław Jankowski w życiu kulturalnym Wilna lat 1905-1929, Collegium Columbinum, Kraków 2005.

II.                Pomoc metodyczna

Antologia literatury polskiej dla klasy XI.Część II. Romantyzm – pozytywizm, Gera idėja, Vilnius 2005.

III.             Artykuły w pracach zbiorowych i pismach naukowych

1. „Pieśni Wileńszczyzny” Jana Mincewicza, „Literatura Ludowa”, 1993, nr 1, s. 57-60 [recenzja].

2. Wilno w listach Stanisława Moniuszki, w: Literatura [Prace Naukowe], 1995, nr 35 (2), Wydawnictwo Uniwersytetu Wileńskiego, s. 178-187.

3. Działalność kulturalna Czesława Jankowskiego, Vilniaus kultūrinis gyvenimas [ Życie kulturalne Wilna] 1900-1940, Wydawnictwo Litewskiego Instytutu Literatury i Folkloru, Wilno 1998, s. 51-59.

4. O. S. Czarnik, Ideowe i artystyczne wybory „Robotnika” w latach 1918-1939, „Pamiętnik Literacki”, 1999, nr 1, s. 219-224 [recenzja].

5. W hołdzie Mickiewiczowi. O projektach uczczenia w Wilnie 50. rocznicy  śmierci Adama Mickiewicza (Na podstawie publikacji „Kuriera Litewskiego” 1905-1906), w: Literackie Kresy i bezkresy. Księga ofiarowana Prof. B. Hadaczkowi, pod red. K. R. Łozowskiej i E. Tierling, Szczecin 2000, s. 49-61.

6. Rola Czesława Jankowskiego w życiu literackim Wilna, w: Życie literackie i literatura w Wilnie XIX-XX wieku, pod red. T. Bujnickiego i A. Romanowskiego, Kraków 2000, s. 97-111.

7. Wokół losów „czeczotkowej szkatułki” Czesława Jankowskiego, w: Sztuka pisania. O liście polskim w wieku XIX, pod red. J. Sztachelskiej i E. Dąbrowicz, Białystok 2000, s. 381-391.

8. Literatki litewskie z przełomu XIX i XX wieku. Rekonesans, w: Krytyka feministyczna - siostra teorii i historii literatury, pod red. G. Borkowskiej i L. Sikorskiej, Warszawa 2000, s. 159-174.

9. A. Romanowski, Młoda Polska wileńska, „Pamiętnik Literacki”, 2001, nr 2, s. 185-193 [recenzja].

10. Z dziejów polskich inicjatyw społeczno-kulturalnych w Wilnie na początku XX wieku, w: Vilniaus kulturinis gyvenimas ir Petras Vileišis, Wydawnictwo Litewskiego Instytutu Literatury i Folkloru, Wilno 2001, s. 152-165.

11. Z Litwina - trubadur prowansalski. O poezji Czesława Jankowskiego, w: Pozytywizm. Języki epoki, pod red. G. Borkowskiej i J. Maciejewskiego, Warszawa 2001, s. 223-234.

12. „Z dnia na dzień” – dziennik z początków okupacji Czesława Jankowskiego, w: Czytanie modernizmu. Studia, pod red. M. Olszewskiej i G. Bąbiaka, Warszawa 2004, s. 347-366.

13. Emma Jeleńska-Dmochowska - „patriotka bez lęku i skazy”, Vilniaus kultūrinis gyvenimas: motėrų  indėlis [Życie kulturalne Wilna: udział kobiet] 1900-1945, Wydawnictwo Litewskiego Instytutu Literatury i Folkloru, Wilno 2005, s. 46-63.

14. Czesław Jankowski: Litwin-Polak-Europejczyk, w: Wilno literackie na styku kultur, pod red. T. Bujnickiego i K. Zajasa, Kraków 2007, s. 235-247.

15. Julia Wichert-Kajruksztisowa (1864-1949) – zapomniana poetka i tłumaczka, w: Baltijos regiono istorija ir kultûra: Lietuva ir Lenkija. Politinëistorija, politologia, filologia, Klaipëda 2008, s. 189-199.

16. Tożsamość wileńska w świetle satyry (na podstawie gazetki satyryczno-humorystycznej „Plotka Wileńska” z lat 1906-1908), Tożsamość na styku kultur, pod red. I. Masojć i R. Naruńca, Vilnius 2008, s. 359-371.

17. Z dziejów tradycji kabaretowych w Wilnie w stulecie „Achu”, w: Vilnius: kultûrinëliteratûrinërefleksja, Mokslo darbai. Acta litteraria comaparativa, Vilnius 2009, s. 63-79.

18. Śmiech jako broń zniewolonych. O wileńskiej prasie humorystycznej z lat 1907-1909,w:Europejskość ojczyzn. Litewsko-polskie związki literackie, kulturowe i językowe, pod red. M. Dawlewicza, Vilnius 2009, s. 130-145.

19. „Historia wesoła, a ogromnie przez to smutna”, czyli o „Weselu” w Wilnie przed stu laty, w: Przemyśleć wszystko… Stanisława Wyspiańskiego modernizacja wyobraźni zbiorowej, pod red. M. Okulicz-Kozaryn, M. Bourkane, M. Haake, Poznań 2009, s. 327-339.

20. „Pieśń przerwana” Elizy Orzeszkowej – prześliczna sielanka pozytywistyczna, w: Małe prozy Orzeszkowej i Konopnickiej, pod red. I. Wiśniewskiej i B.K. Obsulewicz, Lublin 2010, s. 55-72. 

21.„Listy z podróży” Adama Edwarda Odyńca, czyli „listy o Adamie”, „Regiony i Pogranicza” [Olsztyn], 2011, nr 4, s. 59-71. 

22. Głos Polki w kwestii konfliktów polsko-litewskich na początku XX wieku. Listy Stefanii Jabłońskiej do Liudasa Giry z lat 1909-1914, Tożsamość na styku kultur, 2. t., pod red. I. Masojć i H. Sokołowskiej, Wilno 2011, s. 329-341.

23. Lauda w twórczości Czesława Miłosza, W kręgu idei Miłoszowskich, pod red. T. Daleckiej i  M. Dawlewicza, Wilno 2011, s. 138-154.

24. Dyskusje na temat pomnika Adama Mickiewicza na łamach prasy wileńskiej z lat 1925-1927, „Kalbotyra 56 (2)”, Slavistica Vilnensis, 2011, s. 149-156.

25.Uczeń – wobec „sternika duchami napełnionej łodzi”. Czesława Jankowskiego odkrywanie tajemnic życia i twórczości Juliusza Słowackiego, w: Jaki Słowacki? Studia i szkice w dwusetną rocznicę urodzin poety, pod red. Ewy Grzędy i Mariana Ursela, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, 2012, s. 241-255.

26. Sekrety popularności „Nizin” Elizy Orzeszkowej na Litwie, w: Sekrety Elizy Orzeszkowej, pod red. Grażyny Borkowskiej, Magdaleny Rudkowskiej i Iwony Wiśniewskiej, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2012, s. 81-93.

27. Korespondencja Jana Karłowicza z polskimi i litewskimi literatami oraz działaczami społecznymi, „Kalbotyra. Slavistika Vilnensis”, 2012, s.  197-210.

28. „Są dwa pola, na których możemy się spotykać – Litwa i poezja…”. Listy Stefanii Jabłońskiej do Liudasa Giry z lat 1909-1914, w: Vilniaus kultūrinis gyvenimas: tautų polilogas 1900-1914, red. A. Lapinskienė, Vilnius 2012, s. 94-105.

29. Listy z podróży, czyli „listy o Adamie” Antoniego Edwarda Odyńca, „Colloquia Litterria. Półrocznik Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Stefana Wyszyńskiego w Warszawie”, 2012, nr 2, s. 161-183.

30. Dyskusje wokół projektu pomnika Adama Mickiewicza w Wilnie na łamach prasy wileńskiej z lat 1925-1927, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia”. Sectio FF Philologiae, vol. XXX, 1, 2012, s. 69-81.

31. Szkolnictwo polskie w Wilnie i na Wileńszczyźnie w XIX i na początku XX wieku, w: Przeszłość i teraźniejszość edukacji na Kresach. Zbiór studiów z języka i kultury, red. A. Burzyńskiej-Kamienieckiej, M. Misiak, J. Kamienieckiego, Wrocław 2013, s. 17-29.

32. Michał Eustachy Brensztejn – patriota polski czy litewski? Rozważania o tożsamości w świetle materiałów archiwalnych, Rocznik Stowarzyszenia Naukowców  Polaków Litwy, R. 2011/ 2012, T. 10/ 11, Wilno 2013, s. 27-46.

33. Jano Karlovičiaus muzikinė ir literatūrinė veikla, Žmogus ir žodis. Literatūrologija. Mokslo darbai, 2013 (II), t. 15, nr. 2, s. 30-38.

III. Publikacje popularno-naukowe

1. Czesław Jankowski, „Magazyn Polski” [Grodno], 2000, nr 3 (20), s. 24-26.

2. Czesław Jankowski i Juliusz Słowacki, „Wileńskie Rozmaitości” [Bydgoszcz], 2000, nr 3, s. 13-15.

3. Litwa - piękna nieznajoma [wspólnie z R. Jakubenas i I. Mikłaszewicz]. Oprac. i red. Beata Piasecka,  Wydawnictwo „Margi raštai”, Wilno 2003.

4. „Ona torowała w Wilnie ścieżki warszawskiej  Reducie…”. W stulecie wileńskiej Lutni, „Rozmaitości Wileńskie”, nr 2 (45) marzec-kwiecień 2006. Skrócona wersja tego tekstu w języku litewskim ukazała się w piśmie naukowym „Menotyra” [Historia sztuki], nr 4 (41), 2005.

5.Czesława Jankowskiego „Przechadzki po Wilnie”, Znad Wilii, nr. 2, 2004, p. 135-143.

6.Julia Wichert-Kajruksztisowa (1864-1949) – zapomniana poetka i tłumaczka, Baltijios regiono istorija ir kultûra: Lietuva ir Lenkija. Tezës, Klaipëda, 2008, p. 52-54.

7. Pokłosie filomackie w międzywojennym Wilnie: „Wiwlasy” Edwarda Walewskiego (1926) oraz gazetka „Filomatka” (1929), w:Adomas Mickevièius XXI amþiuje, Konferencijos praneðimøtezës, Vilnius 2008, s. 57-60.

8.Prof. Leon Borowski (1784-1846) – „nauczyciel poetów romantycznej szkoły wileńskiej”, w: Literatūriniai trečiadieniai  2011 metai/ Środy literackie 2011 rok, Vilnius 2012, s. 56-64.

9. „Živilė” ir „Gražina” – du istoriniai kūriniai apie lietuvių moterų heroiškumą/ „Żywila” i „Grażyna” A. Mickiewicza – dwa utwory historyczne o bohaterskich Litwinkach, w: Adomo Mickevičiaus poemos „Gražina” interpretacijos XXI amžiuje. Tarptautinės konferencijos medžiaga / Interpretacje poematu Adama Mickiewicza „Grażyna” w XXI wieku. Materiał konferencji międzynarodowej,  red. M. Prokopčik, I. Fedorovič, R. Šalna, Vilnius 2012, p. 25-28 / s. 29-32.

IV. Hasła encyklopedyczne

1. Encyklopedia Ziemi Wileńskiej, t. II. Literatura od XVI w. do 1945 r. Oprac. M. Jackiewicz, Biblioteka Wileńskich Rozmaitości, Seria B, nr 53, Bydgoszcz 2004 [hasła: „Biuletyn Wileński” – s. 28; „Bomba” – s. 32; „Brukowiec” – s. 34-35; „Dziennik Wileński” – s. 65-66; „Dzień Artystyczny” – s. 66; „Echo” – s. 68; „Gazeta Codzienna Dwa Grosze” – s. 75; „Gazeta Krajowa” – s. 76; „Gazeta Wileńska” – s. 76; Czesław Jankowski – s. 97-98; Zdzisław Kleszczyński – s. 113; „Kurier Codzienny” – s. 131-132; „Kurier Krajowy” – s. 132; „Kurier Litewski” – s. 132-133; „Kurier Wileński” – s. 133;  „Nasz Przyjaciel” – s. 171; „Nowiny Codzienne” – s. 175; „Nowiny Litewskie” – s. 175; „Nowiny Wileńskie” – s. 175; „Perkuna” – s. 189-190; Helena Romer-Ochenkowska – s. 210-211; Stanisława Szadurska – s. 235-236; Zofia Trzeszczkowska – s. 250; „Unia” – s. 255; „Ziemia Wileńska” – s. 273; Ludwika Życka – s. 277-278]
2. Stanisława Szadurska, w: Polski Słownik Biograficzny, T. 46/3, z. 190 Syska Józef-Szafraniec Sykstus, Kraków 2009, s. 381.
3. Kultura pogranicza wschodniego. Zarys encyklopedyczny, pod red. T. Budrewicza, T. Bubnickiego i J.S. Ossowskiego, Warszawa 2011 [hasła: Czesław Jankowski – s. 167-169; Michał Romer – s. 361-364; Ferdynand Ruszczyc – s. 373-375; Zofia Trzeszczkowska – s. 430-431; Żmudź – s. 499-506].

            V.  Prace redaktorskie i tłumaczenia z języka litewskiego

1.      Antylegenda Władysława Jagiełły, w: Alvydas Nikžentaitis, Witold i Jagiełło. Polacy i Litwini we wzajemnym stereotypie, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 2000, s. 37-67.

2.      Laima Laučkaitė, Siedemnaście spotkań w Wilnie, „ Alma litera”, Vilnius 2005.

3.      Muzeum Dziedzictwa Sakralnego. Przewodnik [wspólnie z R. Jakubenas], Vilnius 2010.

4.      Zarys dziejów Uniwersytetu Wileńskiego[streszczenie], w: Alma Mater Vilnensis:Vilniaus universiteto bruožai: kolektivinė monografija, Vilniaus universiteto leidykla, Vilnius 2010, s. 979-1001.

5.      100 lat Muzeum Adama Mickiewicza przy Bibliotece Uniwersytetu Wileńskiego. Materiał konferencji międzynarodowej[red.], Vilnius 2011.

6.      Literatūriniai trečiadieniai  2011 metai/ Środy literackie 2011 rok, Vilnius 2012 [red.].

7.       N. Keršytė, Upamiętnienie Adama Mickiewicza w ekspozycjach muzealnych na Litwie (do drugiej połowy XX wieku), w: 100 lat Muzeum....., s. 13-20.

8.      J. Imbrasaitė, Typy obywateli na Litwie: zaufanie do instytucji władzy oraz formy uczestnictwa politycznego, w: Politeja. Nr 2 (16). Studia litewskie/ Red. Katarzyna Korzeniewska, Alvydas Jokubaitis, Andrzej Pukszto, Kraków 2011, p. 309-336.

9.      Milda Ališauskienė, Religia w postkomunistycznym społeczeństwie na Litwie: miejsce, zmiany i formy funkcjonowania, w: Politeja.  Nr 2 (16). Studia litewskie/ Red. Katarzyna Korzeniewska, Alvydas Jokubaitis, Andrzej Pukszto, Kraków 2011, p. 353-368.

10.    Cmentarz Bernardyński w Wilnie 1810-2010, Versus aureus, Vilnius 2013 [wspólnie z E. Piurko i R. Jakubenas].  

11.     Adomo Mickevičiaus poemos „Gražina” interpretacijos XXI amžiuje. Tarptautinės konferencijos medžiaga/ Interpretacje poematu Adama Mickiewicza „Grażyna” w XXI wieku. Materiał konferencji międzynarodowej,  red. M. Prokopčik, I. Fedorovič, R. Šalna, Vilnius 2012.