Title

W dn. 22-23 października na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wileńskiego odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona przypadającej w tym roku 120. rocznicy urodzin Witolda Hulewicza (1895-1941) – znanego w dwudziestoleciu międzywojennym poety, publicysty, tłumacza, krytyka literackiego i muzycznego. Organizatorami konferencji było Centrum Polonistyczne Uniwersytetu Wileńskiego, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Instytut Polski w Wilnie. Wzięło w niej udział prawie 30 prelegentów z różnych ośrodków naukowych z kraju i za granicy (Polski i Francji).

  Oprócz rocznicy urodzin w tym roku minęła również 90. rocznica przyjazdu Witolda Hulewicza do Wilna, co miało decydujące znaczenie dla ożywienia się życia kulturalnego miasta. Termin muzyczny „pasaże”, który oznacza „szybkie następstwo dźwięków, zwykle należących do jednego akordu”, pojawił się w temacie konferencji nieprzypadkowo. Dziesięcioletnią działalność W. Hulewicza w Wilnie (1925-1935) można porównać do gamy dźwięków, podporządkowanej jednemu ważnemu „akordowi”– życiu kulturalnemu. Wszechstronność Hulewicza była wprost zaskakująca: pisał on książki (poezję i prozę), tłumaczył poezję niemiecką i francuską, redagował „Tygodnik Wileński” (1925), współpracował z gazetami: „Dziennik Wileński”, „Kurier Wileński”, „Źródła Mocy”, „Alma Mater Vilnensis”, był kierownikiem literackim teatru  „Reduta” (1925-1926), pomysłodawcą i organizatorem klubu literackiego „Środy Literackie” (od 1927 r.), dyrektorem rozgłośni Radia Wileńskiego (od 1928 r. – na antenie ogólnopolskiej), twórcą pierwszego słuchowiska radiowego Pogrzeb Kiejstuta (1928), sekretarzem i wiceprezesem Wileńskiego Oddziału Związku Zawodowym Literatów Polskich, założycielem Rady Wileńskich Zrzeszeń Artystycznych (od 1932 r.), uczestnikiem kabaretu satyryczno-literackiego „Smorgonia”. Właśnie te, jakże różnorodne, aspekty działalności Hulewicza były obiektem badań naukowców, którzy wzięli udział w konferencji. Byli wśród  badacze dobrze znani w Wilnie, tacy jak np. prof. dr hab. Tadeusz Bujnicki (przedstawił  twórczość literacką Hulewicza o charakterze humorystycznym) czy prof. dr hab. Maria Ankudowicz-Bieńkowska, wnuczka Władysława Kalinowskiego, dyrektora znanego chóru wileńskiego „Echo”, która opowiedziała o kontaktach dziadka z dyrektorem Radia Wileńskiego. Częstym gościem konferencji wileńskich jest też prof. dr hab. Jagoda Hernik-Spalińska z IS PAN z Warszawy, która tym razem opowiadała o fenomenie  „Śród Literackich”. Ponad połowa uczestników konferencji była jednak w Wilnie po raz pierwszy i to jest  fakt znaczący. Pani prof. Dominique Porębska-Quasnik z Paryża oraz kilkuosobowa ekipa polonistów z Uniwersytetu Jagiellońskiego, na czele z prof. dr. hab. Andrzejem Hejmejem, przedstawiła wyniki badań z dziedziny pogranicza muzyki i poezji (np. Muzyczna przestrzeń twórczości W. HulewiczaDźwięk – doświadczenie akustyczne -  nowoczesność. W. Hulewicza „słuchanie kultury) oraz teorii słuchowisk radiowych (Przemiana niewidzialnego „w widzialne”. Sposoby kreacji świata przedstawionego w słuchowiskach radiowych wg W. Hulewicza). Inne wystąpienia dotyczyły m.in. kontekstów  litewskich i europejskich w poezji autora tomiku Miasto pod chmurami (prof. dr hab. Algis Kalėda), jego kontaktów z poetą austriackim Rainerem Marią Rilkem itd. Ponieważ jako przybysz z Wielkopolski Hulewicz nie miał w Wilnie łatwego życia (środowisko wileńskie nie lubiło „galileuszy z Kongresówy”), był zmuszony do prowadzenia polemik na łamach prasy z wpływowymi autochtonami, takimi jak Czesław Jankowski, Stanisław Mackiewicz-Cat i in. Tej walce o „rząd dusz” były poświęcone wystąpienia pracowniczek Centrum Polonistycznego Uniwersytetu Wileńskiego dr Teresy Daleckiej i niżej podpisanej.

www.facebook.com/pasazewitoldahulewicza